در ارتقاي سواد رسانه اي سهيم باشيد
 

با افزايش دسترسي به رسانه هاي تعاملي، آسيب هاي اجتماعي جديدي در جامعه بروز كرده كه ميزان سواد رسانه اي كاربران، در آن نقش مهمي دارد.

سواد رسانه اياگر همين حالا به اينترنت متصل هستيد، نگاهي به گوشي‌ تان بيندازيد. قطعا در همين چند دقيقه ‌اي که آن را کنار گذاشته ‌ايد، چند پيام از وايبر، تلگرام يا واتس ‌آپ و... به گوشي ‌تان رسيده است.
همه ما که اينترنت به جزئي جدا نشدني از زندگي روزانه‌ مان تبديل شده، هر لحظه در معرض پيام‌ هايي قرار مي‌گيريم که يا قصد آموزش دادن موضوعي به ما را دارند، يا خاطرات‌ مان را زنده مي‌کنند يا تنها خوشحال و سرگرم‌مان مي‌کنند.
براي کم کردن آسيب ‌هايي که ممکن است عضو شدن در گروه‌هاي وايبري يا تلگرامي به زندگي و ارتباطات‌ مان بزند، چاره‌اي جز رعايت برخي ريزه‌کاري‌ ها نداريم:
بفهميد کجا هستيد
پيام تان را قرار است در يک گروه خانوادگي به اشتراک بگذاريد يا اينکه گروه هدف شما، همکاران‌ تان هستند؟ قبل از اينکه گزينه «forward» را انتخاب کنيد، نگاهي به اعضاي گروه مورد نظر بيندازيد و به اين فکر کنيد که پيام شما را قرار است چطور تفسير کنند.
آيا جوکي که در آن صفحه مي‌فرستيد ممکن است از نظر يکي از اعضاي گروه که شرايط مشابهي دارد برخورنده به نظر برسد؟ آيا گروه خانوادگي شما که از خاله گرفته تا مادربزرگ در آن عضو هستند، جاي خوبي براي انتشار پيامي که انتخاب کرده‌ايد است؟
همه گروه‌ ها را جوک‌ داني نکنيد
يک لطيفه بامزه مي‌تواند لبخند را به لب خيلي از افراد بياورد، اما اين اصل نبايد بهانه ‌اي براي به اشتراک گذاشتن لطيفه در همه گروه ‌هايي که عضوشان هستيد شود.
اگر در گروهي علمي که بچه‌ هاي قديمي دانشکده‌تان شما را در آن عضو کرده‌اند حضور داريد، بهتر است به انتشار همان محتواي رسمي کفايت کنيد و جوک ‌هاي‌ تان را به گروه ‌هاي صميمي‌ تر يا خانوادگي ببريد.
همه چيز را کپي نکنيد
شايد از نظر شما موضوعي جالب، قابل‌تامل يا حتي بامزه به نظر برسد اما وقتي قصد کپي کردن آن را داريد، بايد به اهدافي که يک گروه برايش شکل گرفته و علائق اعضايي که در آن گروه حضور دارند فکر کنيد. اگر گروه مورد نظر تنها با هدف انتشار اخبار اقتصادي شکل گرفته‌ است، دليلي ندارد يک داستان قشنگ را در آن کپي کنيد و اگر در گروه تربيت فرزند عضو هستيد، بهتر است از انتشار شعرهاي ‌تان خودداري کنيد.
قربان دست و پاي بلوري‌اش نرويد
فرزند شما از نظر خودتان نازنين و دوست‌داشتني است، قطعا افراد ديگر هم چنين نظري در مورد نور چشم شما دارند اما ممکن است شيرين‌ کاري ‌هاي او براي همه افراد بامزه و جالب به نظر نرسد؛ پس چه دليلي دارد در گروه همکاران ‌تان مدام عکس آخرين هنر او را به اشتراک بگذاريد يا اينکه در يک گروه دانشگاهي، سلفي‌هايي که با کودک‌ تان گرفته‌ايد را ارسال کنيد؟
شايد شما در مانيتور کردن اخبار روز توانمند باشيد يا به خاطر تعداد زياد گروه‌ هايي که در آنها عضو هستيد، اطلاعات مختلفي در مورد موضوعات متفاوت داشته باشيد، اما براي احترام گذاشتن به وقت ديگران، نبايد همه آنها را در زمان کوتاهي به خورد مخاطبان ‌تان بدهيد و گاهي کافي است تماشاگر پيغام ‌هاي ديگر اعضاي گروه باشيد

به قوانين گروه احترام بگذاريد
قبل از ايجاد يک گروه، قوانين حضور در آن را با اعضا به اشتراک بگذاريد و اگر در يک گروه عضو مي‌شويد هم قوانين فعاليت را از اعضاي قديمي بپرسيد و سعي کنيد به آنها وفادار بمانيد؛ حتي اگر قانون گروه مورد نظر اين است که شما به عنوان يک عضو تنها خواننده باشيد و نظرات کارشناسي ‌تان را در دل‌ تان نگه ‌داريد، تا زماني که در آن گروه عضو هستيد، چاره‌اي جز رعايت قوانين آن نداريد.
همه را دعوت نکنيد
اگر قصد داريد يک گروه تشکيل دهيد، همه کساني که براي‌تان عزيز هستند را در آن گروه عضو نکنيد. قرار نيست همه کساني که دوست ‌شان داريد، در همه گروه‌ هايي که عضو هستيد حضور داشته ‌باشند.
همکارتان که نه بچه دارد و نه علاقه‌اي به صاحب فرزند شدن، چه دليلي دارد در گروه تربيت فرزند که شما عضوش هستيد حاضر باشد؟ چرا بايد همسرتان در گروه فاميلي که ممکن است حرف ‌هاي کهنه و مگويي در آن گفته شود حضور داشته باشد؟
زياد فعال نباشيد
همه اعضاي گروه مثل شما در گروه‌ هاي متعددي عضو هستند و قرار است پيام‌ هايي جز آنچه در گروه شما به اشتراک گذاشته مي‌شود را بخوانند. اگر اين پيش‌فرض را مورد توجه قرار دهيد، خودتان مي‌فهميد بايد ميزان پيام ‌هايي که به اشتراک مي‌گذاريد را کنترل کنيد.
 
سواد رسانه ايخشم‌ تان را قورت دهيد
اينکه شما و يکي ديگر از اعضاي گروه در موردي اختلاف ‌نظر داشته باشيد عجيب نيست و اينکه شما در مورد اين اختلاف ‌نظر با او صحبت کنيد هم دور از ذهن نيست، اما اجازه ندهيد واکنش‌هاي حساب ‌نشده و ناگهاني شما فضاي گروه را تنش‌آلود کرده و ديگران را از عضو شدن در چنين گروهي پشيمان کند..
گاهي فقط خواننده باشيد
اگر احساس مي‌کنيد در يک گروه حرفي براي گفتن نداريد اما مي‌توانيد از پيام ‌هايي که ارسال مي‌شود استفاده کنيد، دليلي ندارد آن را ترک کنيد؛ کافي است به گزينه «setting» مراجعه کنيد و صداي پيغام‌هاي گروه مورد نظر را غيرفعال کنيد تا هر زمان که فرصت داشتيد، خودخواسته سراغ پيام‌هاي دريافت‌شده برويد و آنها را مطالعه کنيد.
مراقب تک‌ تک حرف ‌هاي‌ تان باشيد
پيامي‌که در گروه منتشر مي‌کنيد، بعد از رسيدن به تلفن همراه ديگر اعضاي گروه بخار نمي‌شود و از بين نمي‌رود. يادتان نرود که تک‌ تک حرف ‌هاي شما مي‌تواند عواقبي را به همراه داشته باشد.
حق داريد از گروه خارج شويد
اگر فکر مي‌کنيد به مباحثي که در گروه طرح مي‌شود علاقه‌مند نيستيد، اعضاي آن را نمي‌شناسيد يا سنخيتي با آنها نداريد، شجاعانه گزينه خروج را انتخاب کنيد و به خودتان اين حق را بدهيد که در معرض پيام ‌هاي ناخواسته‌اي که ممکن است حتي از نظرتان آزار‌دهنده باشد قرار نگيريد.
بازار خرافه را داغ نکنيد
شايد پيام ‌هاي بي‌ معنايي را ديگران با آب و تاب فراوان بنويسند و براي شما ارسال کنند، اما قبل از آنکه در احساسات ‌تان غرق شويد، سراغ عقل‌ تان برويد و تا از درست بودن آن پيام مطمئن نشده ‌ايد آن را به اشتراک نگذاريد؛ اين موضوع زماني که پاي پيام‌ هاي عقيدتي و سياسي که منافع گروه يا ملتي در آن دخيل است به ميان مي‌آيد، پررنگ‌تر هم مي‌شود.
اين روزها اينترنت به شما امکان جست‌ و جوي چنين پيام‌هايي و مطمئن شدن از صحت ‌شان را داده است پس اگر خبري در مورد وقوع يک زلزله در يکي از استان‌ها براي‌تان آمده، قبل از منتشر کردنش سري به خبرگزاري ‌هاي معتبر بزنيد و تا مطمئن نشده‌ايد، آن را با ديگران به اشتراک نگذاريد.
هم گروهي هاي خود را به رعايت اين نکات دعوت کنيد
به عنوان يکي از کاربران شبکه هاي اجتماعي اصول اخلاقي و آدابي که متناسب با محيط مجازي است را به طور خلاصه در گروه هايمان انتشار دهيم تا در ارتقاء سواد رسانه اي هموطنان مان سهيم باشيم:
هر چيزي را فوري share نکنيد/ هر چيزي را هر جايي پست نکنيد/ اهداف گروه‌ تان را مشخص کنيد/ هر کسي را به هر گروهي اضافه نکنيد/ حجم خبرهاي بدي را که به اشتراک مي‌ گذاريد خود آگاهانه و با وسواس کنترل کنيد/ گاهي تماشاگر باشيد و واکنش سريع نشان ندهيد/ مطالب متناسب با مخاطب پست کنيد و همانطور که بار ها تکرار شد هميشه صحت منبع پيام را در نظر داشته باشيد.