چهارشنبه ۱۳۹۴/۰۲/۱۶

تحولات جمعيت

 

  تحولات جمعيت
 
اولين بار سرشماري نفوس شهر قزوين در دوره ناصري طي سال هاي 99-1298 هجري قمري كه معادل سال 1260 هجري شمسي است به دستور شاهزاده عباس ميرزا ملك آرا ، برادر ناتني ناصر الدين شاه كه حكمران شهر قزوين بود ، انجام شده است .   در آن زمان شهر قزوين شامل 16 محله بوده كه هر كـدام جدا گانه سر شماري شده و خانه ها و مغازه ها و تيمچه ها و ساير اعياني مورد شمارش قرار گرفته و ساكنان آنها شامل مردان – زنان – پسران و دختران اعم از اغنيا – فقيران و نوكران و افراد ناقص العضو شمارش شده اند . در سر شماري 99-1298سكنه شهر قزوين به قرار زير گزارش شده است :
تعداد كل خانه ها : 4171 خانه ، تعداد كل نفوس : 32181 نفر كه 15814 نفر مرد و 16367 نفر زن و بقيه نا مشخص. در آن زمان براي شهر قزوين 16 محله گزارش شده است . جدول شماره 1-331 توزيع جمعيت را محله هاي شهر قزوين براي سال 1299 قمري (1260 شمسي ) نشان مي دهد :
 

                      ماخذ : كتابچه سرشماري شهر قزوين - 1299 قمري - به اهتمام سيد محمد دبير سياقي

 
در زمان رضا شاه پهلوي نيز در برخي از شهر هاي كشور طي سال هاي 20- 1318 به سر شماري نفوس اقدام شده است ولي به علت بروز جنگ جهاني در شهريور ماه 1320 متوقف شده و ناقص مانده است . اين سرشماري كه به سرشماري يك روزه شهرت دارد توسط كاركنان دولت و باكمك قشون انجام مي شد . هر شهــر يك روز سرشمـاري مي شد و درآن روز تمام سكنه شهر مجبور بودند در خانه بمانند تا سرشماري شوند. در شهر قزوين در 30 تير ماه 1320 سرشماري يك روزه رضا شاهي انجام شد و شمار جمعيت 55151 نفر گزار ش گرديده است .
سر شماري بعدي قزوين در سال 1335 كه سر شماري عمومي نفوس و مسكن در سراسر كشور انجام شد ، صورت گرفته است كه معادل 85 سال از سرشماري نخست گذ شته است . تعداد جمعيت در سرشماري 1335 در شهر قزوين برابر66420 نفر گزارش شده است ، رشد سالانه جمعيت در طول سالهاي 35-1320 برابر 2/1   درصد بوده است .
سرشماري بعدي قزوين در سال 1345 شمار جمعيت شهر را 88106 نفر و رشد سالانه آن را 8/2 درصد نشان داد كه روند رشد طبيعي جمعيت براي سالهاي مذ كور است . بعد از سال 1345 و همراه با آغاز شكل گيري صنايع جديد در شهر قزوين و محور هاي اطراف آن رشد جمعيت اين شهر شتاب بيشتري مي گيرد و در سرشماري سال 1355 تعداد جمعيت شهر برابر 139258 نفر و رشد سالانه آن 6/4 درصد بوده است . روندهاي مذكور باشتاب بيشتري بين سالهاي 65-1355 ادامه مي يابد و در سالهاي انقلاب اسلامي و سپس دوران جنگ تحميلي روند رشد سالانه جمعيت در اين شهر تا ميزان 8/5 درصد افزايش يافته و حجم كل جمعيت شهر قزوين در سرشماري 1365 248591 نفر گزارش شده است .
بعد از پايان جنگ تحميلي و بازگشت برخي مهــاجران جنگ روند هاي رشـد جمعيت نيز به حالت تعــادل نزديك مي شود . درسال 1370 تعداد جمعيت درشهر قزوين 278826 ورشد سالانه آن معادل 3/2 درصد اعلام شده است كه نشان مي دهد نسبت به دوره هاي قبل شتاب رشد بطور قابل ملاحظه اي كاسته شده است .
در سرشماري 1375 شمار جمعيت ساكن در شهر قزوين 291117 نفر و روند رشد سالانه 9/0 درصد بوده است. در سالهاي بعد از آن نيز مطابق برآوردهاي مركز آمار ايران اين روند تعديل ميزانهاي رشد ادامه داشته و براي سال1380 به 7/0 و براي سال 1384 5/0 درصد اعلام شده است.