 |
 |
 |
 |
 |
|
لباس‌هاي هوشمند
اين روزها ابزارهاي مختلف الکترونيکي کاربردهاي فراواني در زندگي روزمره ما يافته‌اند. کاهش حجم اين دستگاه‌ها نسبت به گذشته، سبب شده گرايش براي درهم‌آميزي آنها در قالب برخي وسايل معمولي افزايش يابد. حالا کار به جايي رسيده که صنعت پوشاک نيز از اين موج بزرگ در امان نمانده است.
حوزه «لباس‌هاي ديجيتالي» که از حدود دو دهه پيش مطرح شده پيشرفت‌هاي زيادي را پشت‌سر گذاشته و البته اميدهاي زيادي را نيز بوجود آورده است. خلاصه اين که شايد روزي ديگر نياز به حمل تبلت يا تلفن همراه هوشمند نباشد و همه امکاناتي که به آن نياز داريم در لباس‌هايمان جاسازي شده باشد.
در ادامه نگاهي به برخي از دستاوردهاي بشر در ساخت لباس‌هاي ديجيتالي و هوشمند خواهيم داشت.
لباس هوشمندي براي پايش سلامت فرد
اين لباس که شايد بتوان آن را جزو نخستين لباس‌هاي ديجيتالي ناميد، حدود دو دهه گذشته از سوي پژوهشگران موسسه فناوري جورجيا در ايالات متحده براي استفاده‌هاي نظامي طراحي شد. اندازه‌گيري ضربان قلب و ميزان تنفس فرد با استفاده از فيبرهاي نوري و حسگرهاي موجود در پارچه اين لباس، از اصلي‌ترين کارکردهاي آن است.
همچنين اين لباس هوشمند مي‌تواند موقعيت گلوله را در بدن سرباز زخمي شده در نبرد نشان دهد. در اين لباس يک سيگنال نوري از يکسو به سوي ديگر لباس ارسال مي‌شود. اگر تابش نور نتواند به سوي ديگر برسد، مي‌توان نتيجه گرفت که سرباز تير خورده است. در اين صورت نور تابيده شده بازگشته و محل اصابت گلوله و سوراخ شدن لباس را نشان مي‌دهد. اين لباس همچنين علايم حياتي نظير تپش قلب و ميزان تنفس سرباز را اندازه‌گيري مي‌کند.
همدم لحظات تلخ و شيرين شما:
چندي پيش گروهي از دانشمندان موفق به طراحي نوعي لباس شدند که مي‌تواند با شناسايي وضع روحي فرد، اقداماتي براي بازگرداندن او به حالت تعادل انجام دهد. حسگرهاي بسيار ريز موجود در اين لباس مي‌تواند ضربان قلب، دماي بدن و حتي ميزان رسانايي پوست را (که از مهم‌ترين شاخص‌هاي فيزيولوژيکي براي تعيين حالت رواني فرد است) اندازه‌گيري نمايد.
در اين لباس يک صفحه نمايش مجهز به لامپ‌هاي LED وجود دارد که مي‌تواند جملاتي اميدبخش را در مواقعي که فرد غمزده و ناراحت است، نمايش دهد. همچنين بلندگوهاي قرارگرفته در کلاه اين لباس مي‌تواند موسيقي مناسب، يک پيغام اميدبخش و حتي چند لطيفه بامزه را پخش کند.
از بيماران قلبي تا صعودکنندگان به اورست
نوعي جليقه ويژه‌اي با نام Magic را که از سوي گروهي از پژوهشگران ايتاليايي طراحي شده است، مي‌توان يکي از کاربردي‌ترين لباس‌هاي ديجيتالي طراحي شده تاکنون دانست. اين جليقه که از پارچه‌اي رسانا ساخته شده مي‌تواند ضربان قلب و ميزان تنفس فرد را اندازه‌گيري کرده و اطلاعات را به يک مرکز پردازنده ارسال کند. اين جليقه در شرايط مختلف مورد آزمايش قرار گرفته است. براي نمونه، از کساني که بعد از مراقبت‌هاي اوليه و پس از حمله قلبي در بيمارستان بستري شده بودند خواسته شد اين جليقه را به مدت چند روز به تن کنند. اطلاعات دريافتي از وضع سلامت فرد براي پزشک متخصص قلب ارسال مي‌شد و به اين ترتيب امکان بررسي سلامت فرد حتي پس از مرخص شدن از بيمارستان فراهم شد.
کوچک شدن حجم ابزارهاي ديجيتالي از يکسو و گسترش چشمگير دسترسي همگان به برخي فناوري‌ها نظير گوشي‌هاي همراه هوشمند، سبب شده طراحي لباس‌هاي هوشمند شتاب بيشتري بگيرد
همچنين اين جليقه از سوي گروهي از کوهنورداني که قصد صعود به قله اورست را داشتند نيز مورد استفاده قرار گرفت. به اين ترتيب وضع جسمي اين کوهنوردان در هنگام فعاليت و نيز خواب به يک مرکز پزشکي ارسال مي‌شد. راحت بودن اين جليقه و نيز قابليت انطباق با اندازه‌هاي مختلف بدني افراد و قابل شست‌وشو بودن، از اصلي‌ترين ويژگي‌هاي اين لباس هوشمند است.
جلوگيري از زخم بستر
دانشمندان در پروژه‌اي طولاني توانستند لباسي طراحي کنند که مي‌تواند ميزان گردش خون، اکسيژن و نيز مواد مغذي موردنياز بخش‌هاي مختلف بدن را ارزيابي کند. اين لباس مجهز به مجموعه‌اي از الکترودهاست که در صورت نياز، شوک‌هاي خفيفي را به بخش‌هاي مشخصي از بدن وارد کرده تا سبب افزايش گردش خون در آن ناحيه شود. به اين ترتيب احتمال بروز زخم بستر بشدت کاهش مي‌يابد.
با لباست موسيقي بنواز
لباس هوشمند مي‌تواند کاربردهاي گوناگوني داشته باشد که نواختن موسيقي نيز يکي از آنهاست. در حال حاضر چند نمونه از اين پيراهن‌ها به توليد صنعتي رسيده و با قميتي بين 50 تا صد هزار تومان در اختيار عموم قرار گرفته است. پيراهن داراي طرح گيتار و نيز طبل، از جمله معروف‌ترين اين لباس‌ها هستند. فردي که پيراهن را به تن دارد مي‌تواند با لمس بخش‌هاي مخلتف روي آن، صداي مربوط به آن بخش را بشنود.
غول‌هاي صنعت ديجيتال هم به تکاپو افتاده‌اند
جذابيت حوزه لباس‌هاي هوشمند تا حدي است که غول‌هايي نظير اپل و گوگل هم به فکر طراحي و توليد فناوري‌هاي مرتبط به اين حوزه افتاده‌اند. پروژه‌هاي متعددي از سوي اين شرکت‌ها در حال انجام است.
در ادامه به بررسي دو نمونه از جديدترين فناوري‌هاي ساخته‌شده آنها مي‌پردازيم.
لطفا مرا دور بيندازيد!
شرکت اپل نوعي کفش با حسگرهاي داخلي طراحي کرده است. اين حسگرها که در پاشنه يا کف کفش قرار مي‌گيرد مي‌تواند اطلاعاتي در مورد وضع کفش را به دستگاه مبتني بر iOS شما ارسال نمايد. به اين ترتيب در صورت فرسودگي بيش از استاندارد پاشنه يا کف کفش، کاربر را از اين مساله آگاه مي‌کند.
زودباش بدو
بتازگي گوگل از نوعي کفش هوشمند رونمايي کرده که مي‌تواند از طريق بلندگوهاي قرار گرفته در زبانه خود، پيغام‌هايي ويژه به فردي که آن را به پا دارد، اعلام کند. اين کفش مجهز به شتاب‌سنج، ژيروسکوپ است و از قابليت برقراري ارتباط با تلفن همراه با استفاده از بلوتوث نيز برخوردار است. اين کفش پس از بررسي سرعت و ميزان تحرک فرد، يکي از 250 پيغام ضبط شده را براي تشويق فرد به ادامه فعاليت فعلي يا غرزدن براي دست کشيدن از تنبلي و افزايش سرعت را پخش مي‌کند. اين فناوري با همکاري شرکت آديداس ساخته شده، اما به نظر مي‌رسد اين شرکت‌ها برنامه‌اي براي عرضه اين محصول به بازار ندارند.
لباس‌هاي هوشمند در آينده
کوچک شدن حجم ابزارهاي ديجيتالي از يکسو و گسترش چشمگير دسترسي همگان به برخي فناوري‌ها نظير گوشي‌هاي همراه هوشمند، سبب شده طراحي لباس‌هاي هوشمند شتاب بيشتري بگيرد. شايد براي شما هم پيش از خواندن اين مطلب، لباس‌هاي هوشمند کالايي لوکس و تجملي به نظر مي‌رسيد، اما همان‌طور که ديديد، برخي کاربردهاي اين لباس‌ها بويژه در حوزه سلامت، آنها را به گزينه نخست در برخي حوزه‌هاي کاربردي تبديل کرده است.
