طولاني کردن عمر باتري لپ تاپ
آيا ميدانيد چه چيزي از قدرت و عمر شارژ دهي باتري لپتاپ ميکاهد؟ واضح است، شارژ و مصرف کردن متوالي باتري لپتاپ! البته شما ميتوانيد تاحدي از اين امر جلوگيري کرده يا حداقل زمان آن را به تاخير بيندازيد با اين حال اين امر هرگز نبايد موردي نگرانکننده براي شما باشد، چرا که باتري يک قطعه مصرفي است و طول عمر محدودي دارد.
نگهداري از باتري لپتاپ
راز عمر طولاني باتري تنها شارژ و دشارژ هر چه کمتر باتري لپتاپ است. يکي از راهها براي رسيدن به اين هدف جدا ساختن باتري از لپتاپ در مواقع استفادهنکردن از آن است. براي اين کار شما پيش از آن که آداپتور لپتاپ را به برق بزنيد (در حالت خاموش)، باتري را جدا ساخته و هر گاه بخواهيد در خارج از منزل و محل کار يا در حال حرکت از آن استفاده کنيد، تنها چند ساعت پيش از آن (در حالت خاموش) مجددا باتري را به آن متصل کرده و شارژش ميکنيد. در واقع اين روش هميشه عملي نيست.
بدترين موردي که خيلي به باتري صدمه ميزند موقعي است که در حالتي که شارژ کافي ندارد آن را روشن کنيد که در آن حال سيستم بوت شده و خودبهخود بر اثر کافي نبودن شارژ باتري خاموش شود. چاره اين است که پيش از مصرف لپتاپ بدون اتصال به برق شهري، حتما باتري را شارژ کرده باشيد. يک راه منطقي ديگر براي حفظ سلامت باتري لپتاپ اين است که هرگاه بخواهيد براي بيشتر از يک هفته بر پايه برق منزل از آن استفاده کنيد، لپتاپ را خاموش کرده و باتري را از آن جدا کنيد. البته در اين موقعيت باتري نبايد خالي از شارژ باشد. در اين حالت بهتر است مقدار شارژ باقيمانده لپتاپ بين 40 تا 60 درصد حداکثر شارژ باتري و محل نگهدارياش حتما خنک باشد.
بايدها و نبايدهاي شارژ باتري لپتاپ
نگهداري باتري با شارژ 100درصد يا کمتر از 40درصد و همچنين نگهداريش در محيط گرم به مدت طولاني بيشتر از همه چيز به آن صدمه ميزند. اگر باتري با شارژ کامل 100درصد نگهداري شود، خيلي زودتر دشارژ ميشود. در واقع منظور از همه اين کارها جلوگيري از شارژ و دشارژ زياد باتري لپتاپ تا حد ممکن است.
البته براي لپتاپهاي امروزي که با راهحلهاي تازه، مهندسي شدهاند، به يک سيستم ايمني مجهزند که هنگام شارژ شدن کامل لپتاپ باتري ارتباط باتري با شارژر را قطع کرده و همچنين موقعي که لپتاپ به برق است، حالت شارژ را غيرفعال ميکند. اما در مورد برخي انواع لپتاپها که جنس باتري خوب و سيستم ايمني خوبي ندارند، گاهي اين سيستمهاي مديريت قدرت و ايمني باتري در حفظ سلامت و طول عمر آنها چندان م?ثر نيستند. در اينگونه لپتاپها به علت نامرغوب بودن جنس باتري و سيستم ايمني خودکار شارژ باتري نامناسب، با اينکه صاحبانشان در طول روز تنها مدت کوتاهي بر پايه باتري از آنها استفاده ميکنند، پس از سه سال استفاده تنها 75درصد از ظرفيت نگهداري شارژ باتري لپتاپ باقي ميماند.
راهنماي انواع باتريهاي لپتاپ
طبيعي است که باتري لپتاپها بايد عمري نسبتا طولاني داشته باشند. باتري يک لپتاپ خيلي خوب و سطح بالاي امروزي بايد زمان دوام شارژدهي بين 8 تا 12 ساعت را ارائه دهد. يک کاربر عادي که به طور متوسط روزانه حداکثر 6 ساعت از باتري لپتاپ استفاده گرده و حدود صد دفعه در سال آن را خالي و شارژ ميکند. يک چنين باتري کلا در تمام عمر خود بين 500 تا يکهزار دفعه ميتواند شارژ شود. پس با اين حساب طول عمر يک باتري لپتاپ مدرن امروزي بايد بين پنج تا ده سال باشد. اما در مورد باتريهاي ليتيومي (Lthium) لپتاپهاي ارزان قيمت معمولي که زمان دوام شارژ دهي باتري بين دو تا سه ساعت دارند، اگر جنس باتري خوب و سيستم شارژ و ايمني باتري لپتاپ کامل باشد، پس از دو سال استفاده مداوم (باتري 1/4 ولت در حالت شارژ90 درصد) باتري لپتاپ بايد تعويض شود.
برخي لپتاپها براي حفظ طول عمر باتري افزارهاي خاصي را نيز همراه دارند که پس از پر شدن باتري بهطور خودکار عمل شارژ را متوقف و سلامت آن را تضمين ميکنند
باتريها از نظر تعداد خانههاي ذخيره (cell) نيز انواع گوناگوني دارند. باتريهاي سه و چهار خانه ظرفيت نگهداري شارژ کمتر و انواع شش و 9 خانه در مقايسه با آنها از ظرفيت نگهداري شارژ و زمان دوام شارژدهي بيشتري برخوردارند. اما باتريهاي 6 و 9 خانه وزن سنگين تري دارند و حمل و نقل لپتاپ را مشکل ميکنند. البته ما انتظار داريم که شرکتهاي توليدکننده لپتاپ راههاي م?ثرتري را براي مديريت انرژي باتري و نگهداري و طولاني ساختن عمر باتري لپتاپها ابداع کنند.
باتري لپتاپ و نرمافزار
ويندوز 8 مايکرو سافت يکي از سيستم عاملهايي است که از بهترين تعامل با باتري لپتاپها برخوردار است. اگر لپتاپي از انواع مرغوب داشته باشيد که بدون به برق زدن بتوانيد يک هفته بر پايه باتري از آن استفاده کنيد، با داشتن ويندوز 8 هر سيکل افت انرژي و شارژ نگهداشتن باتري آن بايد دو تا سه هفته طول بکشد. با اين حساب ده سال طول ميکشد تا عمر باتري لپتاپ به سر برسد و آن زمان است که نياز پيدا ميکنيد آن را تعويض کنيد. برخي لپتاپها براي حفظ طول عمر باتري افزارهاي خاصي را نيز همراه دارند که پس از پر شدن باتري بهطور خودکار عمل شارژ را متوقف و سلامت آن را تضمين ميکنند. البته با اينگونه نرمافزارها ميتوان مقدار شارژ باقيمانده و وضع سلامت باتري لپتاپ را مانيتور کرد.
يکي از اين نوع نرمافزارهاي که در لپتاپهاي قديمي مک استفاده ميشد، Coconut Battery نام دارد. براي لپتاپهاي ويندوزي هم نرمافزار Batterybar را داريم. نرمافزار HWmonitor مقدار دقيق وات ساعت (Whr) شارژ باقيمانده باتري لپتاپ را نمايش ميدهد. نرمافزار مديريت قدرت لنووو (Lenovo power management) تنها نرمافزاري است که زمان دقيق به پايان رسيدن عمر لپتاپ و جايگزين کردن آن با باتري جديد را نشان ميدهد. اين نرمافزار مستقيما افت انرژي باتري در فرايندهاي بيکاري (idle) را محدود کرده و هنگام نياز موج اضافي از انرژي را براي دستگاه فراهم ميسازد. به اين ترتيب نرمافزار مدت زمان کار باتري لپتاپ بر پايه باتري را طولاني ميکند. نرمافزار مديريت قدرت لنووو تعداد چرخه شارژ (cycle) باتري را حدود 80 تا 90 چرخه شارژ نشان ميدهد و در صد افت باتري را نيز تقريبا به صورت دقيق نشان ميدهد.
جمعبندي:
شايد براي خيلي از کاربرها جدا کردن و اتصال مکرر باتري لپتاپ کار مضحکي باشد و هر دفعه شارژ کردن لپتاپ پيش از خروج از منزل و محل کار امري مشکل به نظر بيايد، اما راههايي که ذکر کرديم بهترين روشهاي طولانيکردن عمر باتري لپتاپ است.