تراکم کلي جمعيت در سطح شهر و تغييرات آن در مناطق مختلف
با توجه به تغييرات سالهاي بعد از سرشماري 1375 براي شناخت خصوصيات محلات شهر قزوين يک نمونه گيري جمعيت و اشتغال در سطح شهر قزوين توسط مشاور انجام گرفته است . نتايج اين نمونه گيري نشان مي دهد که در سطح محلات 19گانه شهر قزوين ميزان تراکم جمعيت (تراکم ناخالص) حداکثر برابر 175 نفر در هکتار و حداقل معادل 24 نفر در هکتار در نوسان است . متوسط تراکم نسبي جمعيت در کل شهر معادل 100 نفر در هکتار محاسبه شده است . جدول زير محلات شهر قزوين را بر حسب تعداد سکنه در سال 1384 و تراکم ناخالص جمعيت در هکتار در نوسان مي سازد .
جدول 1-333 : توزيع جمعيت و تراکم ناخالص در تقسيمات شهري قزوين - 1384
تقسيمات شهري | مساحت هکتار | برآورد 1384 | تراکم در هکتار ناخالص | |
جمعيت | درصد | |||
1 | 16/38 | 5867 | 75/1 | 7/153 |
2 | 39/106 | 17390 | 18/5 | 5/163 |
3 | 99/108 | 16133 | 81/4 | 0/148 |
4 | 65/74 | 11314 | 37/3 | 6/151 |
5 | 29/100 | 16762 | 99/4 | 1/167 |
6 | 88/98 | 10266 | 06/3 | 8/103 |
7 | 26/167 | 23257 | 93/6 | 0/139 |
8 | 62/136 | 20533 | 12/6 | 3/150 |
9 | 72/179 | 4400 | 31/1 | 5/24 |
10 | 32/186 | 23257 | 93/6 | 8/124 |
11 | 07/150 | 20952 | 24/6 | 6/139 |
12 | 66/145 | 25561 | 62/7 | 5/175 |
13 | 04/137 | 13619 | 06/4 | 4/99 |
14 | 32/105 | 8800 | 62/2 | 6/83 |
15 | 85/240 | 26400 | 87/7 | 6/109 |
16 | 67/196 | 28914 | 61/8 | 0/147 |
17 | 64/157 | 8813 | 63/2 | 9/55 |
18 | 55/433 | 30875 | 20/9 | 2/71 |
19 | 68/583 | 22419 | 68/6 | 4/38 |
جمع شهر | 76/3347 | 335530 |
| 2/100 |
مأخذ : برداشت کالبدي و نمونه گيري مشاور – تابستان 1384
براي گروه بندي تراکم در سطح شهر در وضع موجود از گروههاي زير استفاده شده است :
1. تراکم خيلي کم : در محلاتي مشاهده مي شود که ميزان تراکم در آنها کمتر از 50 نفر در هکتار گزارش شده است. اين محلات بافت هاي نوساز و جديد شهر را تشکيل مي دهد که اراضي ساخته نشده در آنها سهم بيشتري دارد و کاربري هاي غير مسکوني نيز سهم عمده اي از اراضي شهري را فرا گرفته است .
2. تراکم کم : در محلاتي گزارش شده است که ميزان ناخالص تراکم بين 50 تا100 نفر در هکتار بوده است . محلات شماره هاي 13 ، 14 ، 17، 18و19 در اين گروه قرار مي گيرند.
3. تراکم متوسط : بين 100 تا 130 نفر در هکتار که دراغلب محلات مياني شهر وجود دارد و حد متعارف تراکم ناخالص در بافت شهر هاي بزرگ کشور است. محلات شماره هاي 6 ، 10 و 15در اين گروه قرار مي گيرند.
4. تراکم زياد : در محلاتي که ميزان ناخالص تراکم بين 130 تا 150 نفر در هکتار بوده و محلات شماره هاي 3، 7 ، 11 و16 در اين گروه قرار مي گيرند.
5. تراکم خيلي زياد يا پر ازدحام : که در محلات قديمي و بافت هاي فرسوده شهري مشاهده مي شود. در اين محلات، متوسط تراکم ناخالص جمعيت بيشتر از 150 نفر در هکتار است . کمبود اراضي خالي يا کاربري هاي خدماتي عمده ترين مشکل اين محلات است . اين محلات که قلب اقتصادي شهر و بازار را در بر مي گيرد ، گران ترين قيمت اراضي را نيز شامل مي شود و به همين جهت با مشکلات مضاعف روبرو است . محلات شماره هاي 1 ، 2 ، 4 ،5 ، 8 و12 در شهر قزوين در اين گروه قرار دارند .
جدول شماره 2-333 گروه بندي تراکم را در سطح شهر قزوين براي گروههاي ياد شده نشان مي دهد . نقشه صفحه بعد نيز موقعيت محلات را روي سطح شهر ارائه مي دهد. يادآوري مي شود که محله 19 درسال 1384 فاقد سکنه بوده است .